Mersin Deniz Ticaret Odası’nda (MDTO) Temmuz Ayı Olağan Meclis Toplantısı, Meclis Başkanı Jozef Atat başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantıda, deniz ticareti ve limancılığın geleceğini yakından ilgilendiren “Türk Limanlarının Akıllı, Sürdürülebilir ve Güvenli Liman Olma Düzeylerinin Belirlenmesi” konusu ele alındı. Meclis üyelerinin yoğun ilgi gösterdiği toplantının konukları arasında Mersin Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. İsmail Yağcı ve Dr. Lina Öztürk Özgül yer aldı.
Akıllı Liman Endeksi Tanıtıldı
Toplantıda, Prof. Dr. İsmail Yağcı ve Dr. Lina Öztürk Özgül, Türk limanlarının dijital dönüşüm, sürdürülebilirlik ve güvenlik alanlarındaki mevcut seviyelerini ölçmeyi hedefleyen “Akıllı Liman Endeksi” (Smart Port Index – SPI) hakkında detaylı bir sunum gerçekleştirdi. Avrupa Yeşil Mutabakatı, Fit for 55 ve IMO 2030 gibi uluslararası stratejilerle uyumlu şekilde tasarlanan endeksin, limanların performanslarını bilimsel ve ölçülebilir veriler ışığında değerlendireceği ifade edildi.
Endeks; akıllı operasyonlar, çevre ve enerji yönetimi ile güvenlik sistemleri olmak üzere üç temel başlık altında limanların gelişmişlik düzeylerini analiz ediyor. Bu sistemin, Türkiye’deki limanlar için yıllık performans karneleri oluşturmayı mümkün kılacağı, böylece stratejik planlamalara yön verecek somut veriler sağlayacağı belirtildi.
“Gelişen Teknolojiye Ayak Uyduramayan Limanlar Kaybolabilir”
Dr. Lina Öztürk Özgül, sunumunda limancılık sektöründe dijitalleşmenin ve sürdürülebilirliğin kritik önemine dikkat çekti. Özgül, günümüz limanlarının çok daha hızlı, verimli ve dijital altyapılarla çalışmasının beklendiğini belirterek, gelişen teknolojiye uyum sağlayamayan limanların önümüzdeki 20 yıl içerisinde varlıklarını sürdüremeyebileceğine dair literatür bulgularını paylaştı.
Sektörde sıkça kullanılan “akıllı liman” kavramına rağmen, limanların bu alandaki seviyelerini ölçen kapsamlı bir endeksin bulunmadığını vurgulayan Özgül, hazırladıkları proje ile bu eksikliği gidermeyi amaçladıklarını söyledi.
Türkiye’de Uygulanırsa Fon ve Yatırım Avantajı Sağlayacak
Projenin Türkiye genelinde hayata geçirilmesi durumunda, limanlardaki dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve güvenlik alanlarındaki ilerlemelerin düzenli olarak izlenebileceğini kaydeden Dr. Özgül, bu sistemin kamu ve AB fonlarına erişimde önemli avantaj sağlayacağını ifade etti. Ayrıca projenin, limanlar arasında rekabeti teşvik ederek performans iyileştirmelerine katkıda bulunacağı, krizlere karşı ise daha dayanıklı bir yapı oluşturacağı belirtildi.
29 Göstergeyle Kapsamlı Analiz
Projenin temeli, Dr. Lina Öztürk Özgül’ün doktora çalışması kapsamında İtalya’daki 15 büyük limanda yürüttüğü araştırmaya dayanıyor. Çalışmada limanlar; teknolojik altyapıdan enerji verimliliğine, atık yönetiminden siber güvenliğe kadar 29 farklı gösterge üzerinden analiz edildi. Araştırma bulguları, liman büyüklüğünün yanı sıra bölgesel farklılıkların da performans üzerinde belirleyici etkiler yarattığını ortaya koydu.
“Limanlar Artık Veriyle Yönetilen Stratejik Merkezler”
Toplantının sonunda MDTO Meclis üyeleri, projenin Türkiye’de uygulanabilirliği konusunda görüşlerini paylaşarak önerilerde bulundu. Meclis Başkanı Jozef Atat ise yaptığı değerlendirmede, limanların artık yalnızca yük elleçleme merkezleri olmadığını, veriyle yönetilen, dijital çözümlerle entegre, çevreye duyarlı ve güvenli yapılar haline gelmesi gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Yağcı ve Dr. Özgül’e katkılarından dolayı teşekkür eden Atat, böyle çalışmaların Türkiye’nin deniz ticaretinde rekabet gücünü artıracağına dikkat çekti.
Haberle ilgili daha fazlası: #akıllı liman projesi #mersin
