Staj Olanakları.
Anadolu Meslek Lisesi Stajları
Anadolu Meslek Lisesi programında 12.sınıfta öğrenciler Ekim Ayı başından Haziran Ayı başına kadar, haftada üç gün olmak üzere işletmelerde beceri eğitimine( staj)alınır. Haftada iki gün ise okuldaki derslerine devam ederler.
İş yerlerinde bu öğrencilere belli bir miktar maaş verir ve sigortaları devlet tarafından ödenerek sigorta sistemine girişleri yapılır.
Staj, yani işletmelerde beceri eğitimi dersi, haftada 24 saatlik bir derstir ve ders olarak karneye geçer.
Öğrenciler, her hafta kendilerinden sorumlu bölüm öğretmenleri tarafından denetlenir.
Her dönem sonunda, bu ders için (staj için) iş yeri yetkilisi tarafından not verilir. Ayrıca ikinci dönemde öğrenci staj dosyasını da teslim eder ve beceri eğitimi sınavına alınır.
Anadolu Teknik Lise Stajları
Anadolu Teknik Lisesi programında öğrenciler üç yüz saatlik yaz stajı yapmakla yükümlüdürler.
Üç yüz saat bir yaz döneminde verilemeyeceği için 100+200 şeklinde iki yaz dönemine bölünmüştür.
Öğrenciler, Onuncu sınıf yazında 15 iş günü, On Birinci sınıf yazında 25 iş günü staj yaparlar.
Stajla İlgili Bilinmesi Gerekenler
Kışın görülen uzun süreli stajlar süresince öğrenciye maaş verilir. Ancak resmi ve kurumsal olmayan iş yerleri, maaş ödemede sorun yaratabilirler. Staj ayarlanırken bu durum dikkate alınmalıdır.
Öğrencilerin iş yerlerinde yapacağı devamsızlıklar okullarındaki devamsızlıklara eklenmektedir. Sorumlu öğretmen her hafta iş yerindeki devamsızlığını iş yerine sorarak okula rapor halinde sunar ve devamsızlık işlenir.
Bu konunun göz ardı edilmemesi gerekir.
Staja Uygun İş Yeri
Bilişim alanında okuyan öğrencilerin staj yapacağı bir iş yerinde, kendi alanında bir eğitici personelin, yani bilgisayar teknikeri, bilgisayar mühendisi, bilgisayar işletmeni v.b. kişilerin olması gerekmektedir.
Başka bir deyişle, bünyesinde bilgisayarla ilgili bir birim barındıran ya da olan küçük iş yerleri de olabilir.
Belediyeler, fabrikalar, bilgisayar teknik servisi ve bilgisayar satışı yapan iş yerleri.
Web ve Grafik tasarımı ile ya da programcılıkla uğraşan iş yerleri gibi.
Staj Neden Yapılır?
Staj öğrencilerinin iş yaşamını tanımasını ve iş yaşamının gerçekleriyle yüz yüze gelmesine imkân sağlar. Mesleğinin hayattaki uygulamalarına tanıklık eder ve mesleğini daha yakından tanır.
Staj Avrupa Ülkelerinde Nasıl?
Öğrencilerin staj devam etme ve zorunlu olma durumları arasında çok fazla fark yok. İşleyiş tarzları aşağı yukarı ufak farklılıklar dışında aynı.
Avrupa ülkelerinin birçoğunda öğrenci doğrudan meslek liselerine kayıt edilmez.
Esas ve önemli farklılık okula ve eğitim sonucunda işe yerleştirmede.
Öğrenciler okul öncesi eğitimden itibaren rehber öğretmen tarafından takibe alınır ve öğrencinin davranışları, kavrama seviyeleri, beceri durumları da dikkate alınarak dosyasına işlenir.
İlk ve ortaokullarda bu dikkate almaya devam edilir.
Öğrenci normal liseyi okurken, başarısızlık gösterme ihtimali olduğu kanaatine gelinirse veli, okul yönetimi, rehber öğretmen, sınıf sorumlusu öğretmeni, okul aile birliği başkanı ve okuldaki öğrenci temsilcisinden oluşan bir kurulda, öğrencinin durumu gündeme alınır ve kurulda görüşülür.
Bu görüşmede öğrencin o zamana kadar dosyasına kayıt edilmiş olan başarı ve başarısız durumları, yetenekleri, davranışları masaya yatırılır. Öğrencinin normal liseye mi yoksa meslek lisesine mi gideceğine bu kurul karar verir.
Burada şunu da belirtmek gerekir, öğrencinin dosyası, gerçekçi ve bu alanda gerçek rehber öğretmen olarak yetiştirilmiş eğitimciler tarafından tutulmuştur.
Meslek lisesi bitince ne yapılıyor?
Avrupa ülkelerinde meslek lisesi çıkışlarına bölümü ile ilgili alanlarda işe yerleştirmede yasal öncelikler tanınmıştır ve zorunludur. Meslek lisesi mezunu öğrenci varken, o iş koluna başkası alınmaz.
Örnek:
Kişi kuaför iş yeri mi açacak?
Mutlaka meslek lisesinin ilgili bölümünden mezun olması gerekir.
Televizyon tamiri için iş yeri mi açmak istiyor?
Meslek lisesinin ilgili bölümünden mezun olması gerekir.
Fabrikaya işe mi alınacak?
Hangi iş koluna alınacaksa o bölümün eğitimini alması şarttır.
Hiçbir işveren ya da devlet çalışacak kişiye ihtiyaç varsa, kişiler hangi alanda eğitim almışsa o alanda işe yerleştiriyor.
Böylece meslek lisesi çıkışlı kimse işsiz kalmıyor. Fakat eğitimin kalitesi de yüksek.
Bu durum bizde biraz daha farklı ve önem verilmiyor.
Meslek lisesi mezunu olan kişi için gerek okulda aldığı eğitim, gerek yaptığı staj sırasında birinci derecede formaliteyi yerine getirmek önemlidir.
Ama gerçekte ise istenen eğitim ve staj böyle değil.
İstenen eğitim öğrencinin hayata hazırlamak amacını taşır.
26 Mayıs 2023 Cuma
Ahmet Yılmaz.